cô bé bị trừng phạt |
Phạm sai lầm là một yếu tố không thể tránh khỏi và cần thiết trog cuộc sống, đặc biệt là quá trình trưởng thành. Sai lầm là món quà đối với trẻ em, trẻ phạm sai lầm để biết đúng, sai, biết nên, không nên, biết đi tiếp hay dừng lại. Phạm sai lầm và học hỏi từ chúng, đó là tất cả những gì về tuổi thơ. Công cụ để quá trình học hỏi từ sai lầm chính là kỷ luật trong tình yêu thương. Tuy thế, rất nhiều cha mẹ đã sử dụng sự trừng phạt thay cho kỷ luật một cách vô tình do chưa phân biệt được rõ chúng hoặc do bị chi phối bởi cảm xúc mà lỡ bước qua lằn ranh ấy. Lằn ranh có thể mơ hồ, nhưng hậu quả khi bước qua nó là rất rõ. Để phân biệt rõ hơn nhằm không lẫn lộn bài viết này xin cung cấp cách phân biệt giữa hai công cụ này.
PHÂN BIỆT KỶ LUẬT VÀ TRỪNG PHẠT
KỶ LUẬT LÀ GÌ?
Từ “kỷ luật” bắt nguồn từ từ
“discipulus” trong tiếng Latinh, có nghĩa là “học”. Vì vậy, kỷ luật con bạn là “dạy
dỗ” con bạn, và việc dạy dỗ đòi hỏi thời gian, sự chú ý, kiên nhẫn và sự hiểu
biết về con bạn.
Trên cơ sở nghĩa gốc của từ có thể giải
nghĩa Kỷ luật trẻ em là các phương pháp được sử dụng để ngăn chặn hành
vi không mong muốn trong tương lai ở trẻ em. Từ kỷ luật được định nghĩa là truyền
đạt kiến thức và kỹ năng, hay nói cách khác là giảng dạy. Theo nghĩa chung nhất,
kỷ luật đề cập đến sự hướng dẫn có hệ thống dành cho một đệ tử. Kỷ luật có
nghĩa là hướng dẫn một người tuân theo một quy tắc ứng xử cụ thể.
Kỷ luật hiệu quả liên
quan đến việc hướng dẫn hành vi của trẻ, thiết lập ranh giới, nguyên tắc giảng
dạy, xác định các quy tắc công bằng và hợp lý và nêu rõ những kỳ vọng để phát
triển những thói quen, thái độ, quy tắc ứng xử, v.v. Vì mục đích này, phần
thưởng và hình phạt được sử dụng để tăng khả năng xảy ra hành vi mong muốn và
giảm khả năng xảy ra hành vi không mong muốn.
(xem bài liên quan: Kỷ luật và kỷ luật tích cực)
TRỪNG PHẠT LÀ GÌ:
Trừng phạt đề cập đến hình thức tạo điều
kiện cho người vận hành liên quan đến việc gây ra hậu quả khó chịu nhất định đối
với một cá nhân vì hành vi sai trái. Về cơ bản, đó là sự trừng phạt đối với
một hành động hoặc hành vi không mong muốn, hoàn toàn không thể chấp nhận được. Nó
tuân theo phản ứng của người vận hành và tìm cách giảm khả năng xảy ra trong
tương lai. Nó dựa trên nỗi sợ hãi và đau khổ, để khiến đứa trẻ tuân thủ
các quy tắc và học bài học.
Về cơ bản, trừng phạt là sử dụng sự đau đớn
về thể chất, tinh thần để đáp trả lại hành vi không phù hợp đã diễn ra nhằm ngăn
chặn nó trong tương lai. Nó hướng đến ngăn cản hành vi bằng sợ sợ hãi
Kỷ luật và Trừng phạt- Lằn ranh mơ hồ
Đặc điểm so sánh |
Kỷ luật |
Trừng phạt |
Nghĩa |
Kỷ luật đề cập đến một
phương pháp đào tạo một đứa trẻ tuân theo các quy tắc, để điều chỉnh hành vi
của mình đối với xã hội hoặc môi trường. |
Trừng phạt
ngụ ý áp dụng hình phạt, như một sự đền đáp cho hành vi sai trái trong quá khứ,
với hy vọng rằng đứa trẻ sẽ không tiếp tục hành vi tương tự trong tương lai. |
Nó là cái
gì? |
Nó trình bày một sự lựa chọn. |
Nó đòi hỏi
sự tuân thủ. |
Liên quan |
Làm cho một đứa trẻ học
hỏi từ những sai lầm của mình. |
Bắt trẻ phải
trả giá cho lỗi lầm của mình. |
Hướng đến |
Để dạy trẻ tuân theo các
quy tắc hoặc đánh bóng hành vi của chúng. |
Để khắc
phục hành vi của trẻ. |
Yêu cầu
trẻ |
Học hành vi chấp nhận được |
Lo sợ hậu
quả |
Phương
pháp giảng dạy |
Tích cực |
Tiêu cực |
Quan tâm
đến |
Bé cần làm gì? |
Có gì sai
với đứa trẻ? |
Hiệu quả
lâu dài |
Nó khiến đứa trẻ kết hợp
các quy tắc và tự chịu trách nhiệm về hành vi của mình. |
Nó khiến
đứa trẻ kêu gọi sự kiểm soát từ bên ngoài, để có cách cư xử đúng đắn. |
Hậu quả của
hành vi |
Hậu quả tự nhiên là kết
quả tất yếu và không thể tránh khỏi của một hành động. Hậu quả logic cũng
liên quan đến hành động. Nhưng chúng được đưa ra khi bạn can thiệp vì
hành động đó có thể khiến ai đó bị thương hoặc bị hại. |
Hậu quả tiêu cực không
liên quan trực tiếp đến những gì đã xảy ra, chẳng hạn như: Trừng phạt
bằng hình phạt: Đây là loại hình phạt trong đó một hành động gây khó chịu (đau, xấu hổ..) được
đưa ra cho hành vi sai trái. Trừng phạt
bằng cách loại bỏ): Tước đi một mong muốn
hoặc dễ chịu sau khi xảy ra hành vi sai trái. |
Lòng tự
trọng |
Tăng lên |
Hạ xuống |
Mối quan
hệ cha mẹ và con cái |
Được tăng cường |
Bị phá vỡ hoặc giảm sút |
Đọc
các điểm được đưa ra dưới đây, để hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa kỷ luật và
trừng phạt:
1.
Kỷ luật ngụ ý hướng dẫn hoặc hướng dẫn một đệ tử, tuân theo và
theo đuổi quy tắc ứng xử cụ thể, nhằm cố gắng ngăn ngừa các vấn đề về hành vi
trong tương lai. Ngược lại, Trừng phạt là sự áp đặt đau đớn hoặc khó khăn,
như một biện pháp răn đe, khiến thanh thiếu niên cảm thấy xấu hổ về hành vi
hoặc hành động của mình.
2.
Trong khi kỷ luật đưa ra một sự lựa chọn, hình phạt đòi hỏi sự
tuân thủ các quy tắc từ phía đứa trẻ.
3.
Kỷ luật nhằm mục đích làm cho trẻ học hỏi từ những sai lầm của
mình để trẻ có thể phát triển hành vi tốt trong tương lai. Ngược lại,
trong hình phạt, mục tiêu cơ bản là khiến đứa trẻ phải trả giá cho hành vi sai
trái.
4.
Kỷ luật được sử dụng để dạy trẻ tuân theo các quy tắc hoặc đánh
bóng hành vi của chúng. Ngược lại, hình phạt nhằm sửa chữa hành vi của đứa
trẻ, giảm khả năng xảy ra hành vi phạm tội, bằng cách thêm một kích thích khó
chịu hoặc loại bỏ một kích thích dễ chịu.
5.
Kỷ luật liên quan đến việc học hành vi mới được chấp nhận rộng
rãi, trong khi hình phạt liên quan đến việc sợ hãi hậu quả của hành động sai
trái.
6.
Kỷ luật là một phương pháp tích cực để giảng dạy hoặc sửa chữa
hành vi, nhưng trừng phạt được coi là một phương pháp tiêu cực.
7.
Kỷ luật tập trung vào 'Trẻ cần làm gì để sửa chữa hành
vi?' Ngược lại, Trừng phạt liên quan đến 'Đứa trẻ bị làm sao vậy?'
8.
Theo thời gian, kỷ luật khiến đứa trẻ tích hợp các quy tắc và tự
chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Ngược lại, hình phạt khiến đứa trẻ
kêu gọi sự kiểm soát từ bên ngoài, để có thể cư xử đúng mực về lâu dài.
9.
Kỷ luật có xu hướng làm tăng lòng tự trọng của trẻ, trong khi
Trừng phạt thường làm giảm lòng tự trọng của trẻ.
10. Kỷ luật khuyến khích
hành vi tốt bằng cách giao tiếp cởi mở giữa trẻ và cha mẹ và phát triển mối
quan hệ gắn bó giữa họ. Ngược lại, Trừng phạt phát triển hành vi trả thù
và nổi loạn ở trẻ và cũng làm suy yếu mối quan hệ của chúng.. Kỷ luật có tác động rất tích cực đến đứa trẻ, nó không chỉ dạy dỗ,
khuyến khích mà còn giúp chúng biết về quy tắc ứng xử chuẩn mực mà chúng mong đợi.
Kỷ luật và trừng phạt- HẬU QUẢ RÕ RÀNG
Hiệu quả của kỷ luât (tích cực)
Như
ta đã biết khi áp dụng kỷ luật tích cực, chúng ta sẽ đạt dược 4 mục tiêu:
- Như ta đã biết khi áp dụng kỷ luật tích cực, chúng ta sẽ đạt dược 4 mục tiêu:
- Sửa đổi hành vi của trẻ em,
- Phát triển tích các của họ,
- Bảo vệ sức khỏe tinh thần của họ, và
- Giúp bạn phát triển mối quan hệ thân thiết
với họ.
Hậu quả của trừng phạt
Trừng phạt là kỷ luật cưỡng chế dựa trên sự sợ hãi. Hậu quả của
nó là kết quả của việc đáp ứng của bộ não non nớt của trẻ đối với sự sợ hãi. Những
hậu quả sau đã được chứng minh cả về lý thuyết phát triển và lâm sàng
1. Rối loạn tâm thần
Khi trẻ sợ hãi, cơ chế chiến đấu hoặc bỏ chạy được
kích hoạt, bộ não cảm xúc sẽ tiếp quản trong khi bộ não suy nghĩ không hoạt động.
Nếu sự kiện đe dọa đến tính mạng hoặc gây ra nỗi sợ
hãi tột độ, một bộ nhớ đặc biệt sẽ được tạo và lưu trữ tách biệt với bộ nhớ
bình thường. Loại ký ức đặc biệt này khắc sâu trong não chúng ta và khiến chúng
ta cảm thấy đau khổ để đảm bảo rằng chúng ta sẽ tránh nó trong tương lai.
Vì vậy, nỗi sợ hãi thực sự có thể khiến chúng ta thay
đổi hành vi của mình. Loại ký ức có điều kiện sợ hãi này là nguyên nhân dẫn đến
các chứng rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo lắng và rối loạn căng thẳng sau
sang chấn (PTSD) sau này trong cuộc sống.
Đối với các bậc cha mẹ, chúng ta nghĩ việc bị trừng phạt
nghiêm khắc có vẻ không phải là một tình huống sinh tử có thể dẫn đến sự sợ hãi
tột độ. Nhưng đó là với chsung ta, những người lớn đã được rèn luyện, Chúng ta
có thể trút bầu tâm sự với bạn bè, đánh lạc hướng bản thân bằng những hoạt động
khác hoặc ngừng gặp lại người đó. Thế giới của chúng ta có rất nhiều lựa chọn. Nhưng
đối với trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, cha mẹ là cả thế giới của chúng. Cha mẹ là
nhà cung cấp chính hoặc duy nhất về thực phẩm, an toàn và tất cả các nhu yếu phẩm
khác. Trẻ em không có quyền lựa chọn khi chọn người chăm sóc cho mình.
Đó là về sự sống còn. Đó là sự sống hay cái chết .
2. Tăng
Hormone căng thẳng
Khi nỗi sợ hãi xuất hiện thường xuyên, mức độ hormone
căng thẳng tăng cao mãn tính sẽ gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho trẻ
về lâu dài - co rút não dẫn đến khó khăn về trí nhớ và học tập, hệ thống miễn dịch
bị ức chế, tăng huyết áp, trầm cảm và rối loạn lo âu.
3. Rối loạn cảm xúc
Sợ hãi không phải là cảm xúc duy nhất có thể khiến bộ
não suy nghĩ của chúng ta trở nên mất kết nối. Căng thẳng, chẳng hạn như tức giận
hoặc thịnh nộ cũng có thể xảy ra.
Bởi vì một đứa trẻ thường xuyên bị trừng phạt (hoặc bị
đe dọa bị trừng phạt) thường xuyên ở trong trạng thái đáng báo động, phản ứng
chiến đấu hoặc bỏ chạy của đứa trẻ dễ dàng bộc phát ngay cả khi chúng phải đối
mặt với sự thất vọng nhẹ. Khi điều đó xảy ra, bộ não cảm xúc sẽ chịu trách nhiệm
mà không có sự tham gia của bộ não suy nghĩ. Đứa trẻ có thể phản ứng theo cảm
xúc bằng cách hành động bộc phát hoặc bộc phát không kiểm soát được. Họ không
thể truy cập vào bộ não suy nghĩ của họ. Họ không thể điều chỉnh cảm xúc của
mình một cách hiệu quả. Từ những điều đó dẫn đến khả năng điều tiết cảm xúc kém
hơn và hành vi hung hăng bốc đồng hơn.
4. Ảnh hưởng hai chiều
Đôi khi, hình phạt có thể tạo ra một lời tiên tri tự ứng
nghiệm. Trong khi hành vi tiêu cực của trẻ dẫn đến phản ứng tiêu cực của cha mẹ,
thì phản ứng trừng phạt của cha mẹ cũng dẫn đến hoặc khuếch đại hành vi hướng
ngoại của trẻ. Hành vi của một đứa trẻ và phản ứng của cha mẹ có thể tác động lẫn
nhau và tạo thành vòng luẩn quẩn, hình phạt ngày càng nghiêm khắc, phản ứng ngày
càng dữ dội hơn, cuối cùng, tính trừng phạt của hình phạt có thể leo thang đến
mức lạm dụng. Khi đó bạn sẽ đối mặt với vấn đề PHÁP LÝ
5. Hành vi hướng ngoại
Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những hình phạt
khắc nghiệt hoặc trừng phạt, đặc biệt là những hình thức trừng phạt thể chất, sẽ
dẫn đến sự hung hăng trong tương lai ở trẻ em mặc dù nó có thể ngăn chặn hành
vi tiêu cực của trẻ tại thời điểm đó.
Các hình phạt trừng phạt cũng liên quan đến rối loạn
thách thức chống đối (ODD).
6. Trở thành kẻ bắt nạt và/hoặc nạn nhân của bắt nạt hoặc lạm dụng
Những đứa trẻ bị trừng phạt nghiêm khắc có thể trở
thành kẻ bắt nạt hoặc chính nạn nhân của những kẻ bắt nạt. Một số trẻ em cũng bộc
lộ các vấn đề về hành vi gây rối khi chúng lớn lên. Khi cha mẹ cố gắng thay đổi
hành vi do sợ hãi, họ đang làm mẫu cách sử dụng vị trí cấp trên hoặc sức mạnh để
đe dọa. Họ cũng đang bình thường hóa hành vi lạm dụng.
Khi những đứa trẻ này đến trường, một số học cách làm
điều tương tự với những đứa trẻ khác yếu hơn chúng.
Một số trở thành nạn nhân của những kẻ bắt nạt vì hành
động của cha mẹ họ đã cho họ thấy rằng hành vi đó là chấp nhận được.
7. Kết quả học tập giảm sút
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những gia đình sử
dụng kỷ luật trừng phạt, chẳng hạn như trừng phạt, giảng bài hoặc hạn chế các
hoạt động (không ảnh hưởng đến việc học tập) có liên quan đến thành tích học tập
thấp hơn so với những gia đình có sự
tương tác nồng ấm giữa cha mẹ và con cái và sử dụng kỷ luật quy nạp làm hướng dẫn.
8. Tìm kiếm môi trường bạo lực quen thuộc
khi trưởng thành
Những đứa trẻ bị trừng phạt thường xuyên rất có thể sẽ
đi tìm kiếm môi trường sống quen thuộc- đó là môi trường bạo lực và sợ hãi. Chính
chúng không biết điều đó, đó là bởi tiềm thức dẫn chúng đi. Đây cũng là lời giải
thích tại sao những đứa trẻ bị trừng phạt hay lạm dụng lại hay kết hôn hoặc có
mối quan hệ độc hại với những kẻ ưu bạo lực hoặc lạm dụng
Lời kết:
“Nếu chúng ta không trừng phạt, thì làm
sao cha mẹ có thể kỷ luật con cái của họ và khiến chúng cư xử đúng mực?”
“Nhưng trừng phạt rất hiệu quả, tôi thấy rõ
nó, còn kỷ luật tích cực thì không?”
Đó là những lười cha mẹ nói khi có câu hỏi,
tại sao vẫn trừng phạt con như một biện pháp kỷ luật
Vâng, phương pháp tốt không có nghĩa là dễ
thực hiện, cho kết quả tức thì. Mục đích không phải để cho chúng ta chăm sóc nuôi
dạy con nhàn nhã hơn, mà là để con ta có kết quả tốt nhất.
Với “Trừng phạt”, ngay cả khi nó có vẻ hiệu quả,
đứa trẻ phải trả giá đắt.
Và chúng ta cũng vậy!
Quyết định là nằm ở tay bạn!
Comments
Post a Comment
Hãy để lại ý kiến của bạn tại đây