Con trẻ cần có kỷ luật để thành công

 

Nuôi dạy con cái là một trải nghiệm lớn nhất cuộc đời, hiếm có trải nghiệm nào mang lại cho chúng ta nhiều cảm xúc như vậy, thậm chí là những cảm xúc trái ngược trong từng khoảnh khắc. Chúng ta muốn  trở thành người bạn tốt nhất của con mình, để có thể được con chia sẻ mọi vấn đề trong cuộc sống của chúng. Chúng ta muốn mình là nguồn vui của con chứ không phải là nỗi sợ hãi của con. Chúng ta muốn có những phút giây hạnh phúc bên con chứ không phải là những căng thẳng khi phải đưa ra những biện pháp kỷ luật, những giới hạn gay tước đi những đặc quyền của con. Vì lẽ đó chúng ta không muốn hoặc cố gắng trì hoãn các biện pháp kỷ luật với con.  Vậy làm thế nào để kỷ luật mà không phải là gây gổ với con mình mà là dạy chúng kiểm soát hành vi của chúng, để chúng có thể trở thành một đứa trẻ có trách nhiệm, tự chủ và có thể đóng góp cho xã hội sau này.

Có nhiều vấn đề mà các bà mẹ phải đối mặt khi nuôi dạy một đứa trẻ, nhưng một trong những vấn đề quan trọng mà chúng tôi sẽ tập trung vào là kỷ luật. Có thể nói kỷ luật là cây cầu dẫn đến thành công không có kỷ luật, không có đứa trẻ có trách nhiệm. Nhiệm vụ của chúng ta là dạy cho đứa trẻ của chúng ta thành hững đứa trẻ có cư xử phù hợp, có thể chung sống với người khác. Trong bài viết này, tôi sẽ đề cập đến kỷ luật thực sự là gì, tại sao kỷ luật một đứa trẻ lại quan trọng, ba loại kỷ luật, việc thiếu kỷ luật có thể ảnh hưởng đến trẻ như thế nào, v.v. Hãy tiếp tục đọc, và để lại bình luận nếu có ý kiến cần phản hồi.

Kỷ luật là gì

Từ “kỷ luật” bắt nguồn từ từ “discipulus” trong tiếng Latinh, có nghĩa là “học”. Vì vậy, kỷ luật con bạn là “dạy dỗ” con bạn, và việc dạy dỗ đòi hỏi thời gian, sự chú ý, kiên nhẫn và sự hiểu biết về con bạn.

Trên cơ sở nghĩa gốc của từ có thể giải nghĩa Kỷ luật trẻ em là các phương pháp được sử dụng để ngăn chặn hành vi không mong muốn trong tương lai ở trẻ em. Từ kỷ luật được định nghĩa là truyền đạt kiến thức và kỹ năng, hay nói cách khác là giảng dạy. Theo nghĩa chung nhất, kỷ luật đề cập đến sự hướng dẫn có hệ thống dành cho một đệ tử. Kỷ luật có nghĩa là hướng dẫn một người tuân theo một quy tắc ứng xử cụ thể.

Tuy nhiên trong thực tế đời sống ở Việt nam, từ KỶ LUẬT bị hiểu và sử dụng nhầm lẫn nhiều, đặc biệt là bi đánh đồng với TRỪNG PHẠT. Rất thường xuyên mọi người sử dụng kỷ luật và trừng phạt thay thế cho nhau, nhưng những từ này có ý nghĩa khác nhau. Mặc dù đôi khi kỷ luật kéo theo một số hình phạt, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng giống nhau.

Trừng phạt thân thể là một hình thức kỷ luật tiêu cực; gây đau đớn cho trẻ không phải là một biện pháp khắc phục; về lâu dài, đứa trẻ sẽ quen với nỗi đau và tiếp tục làm những gì chúng muốn, và đây không phải là điều bạn muốn cho con mình.

Chính vì những nhầm lẫn, đánh đồng đó các nhà tâm lý giáo dục học đã đưa ra một phạm trù mới có tên “kỷ luật tích cực” để loại bỏ ra ngoài những tác động tiêu cực lên đứa trẻ trong khi thi hành kỷ luật, nhằm đảm bảo an toàn thân thể, tôn trọng cảm xúc, cá tính của trẻ trong khi vẫn đạt được những mục tiêu cốt lõi của kỷ luật. Mô hình được xem xét dựa trên kết hợp giữa khoa học phát triển của trẻ em, quyền trẻ em và các phương pháp nuôi dạy con hiệu quả đã được chứng minh(xem hình ảnh minh họa)

 

Kỷ luật tích cực là gì

Kỷ luật tích cực (Positive Discipline) là một mô hình kỷ luật được sử dụng bởi một số trường học và trong việc nuôi dạy con cái tập trung vào những điểm tích cực của hành vi. Nó dựa trên ý tưởng rằng không có trẻ em hư, chỉ có những hành vi tốt và xấu. Những người thực hành kỷ luật tích cực tin rằng hành vi tốt có thể được dạy và củng cố trong khi bỏ những hành vi xấu mà không làm tổn thương đứa trẻ bằng lời nói hoặc thể chất. Những người áp dụng kỷ luật tích cực tin rằng họ không phớt lờ vấn đề mà đang xử lý vấn đề theo cách khác bằng cách giúp trẻ học cách xử lý tình huống phù hợp hơn trong khi vẫn đối xử tốt với chính trẻ.

 

Như vậy, kỷ luật hiệu quả có nghĩa là kỷ luật được áp dụng với sự tôn trọng lẫn nhau một cách kiên quyết, công bằng, hợp lý và nhất quán. Mục đích là để bảo vệ trẻ khỏi nguy hiểm, giúp trẻ học tính kỷ luật tự giác và phát triển lương tâm lành mạnh cũng như ý thức trách nhiệm và kiểm soát bên trong. Nó cũng nên thấm nhuần 5 giá trị.

- Vừa tử tế vừa kiên định. (Trân trọng và khuyến khích)

- Giúp trẻ có cảm giác Thuộc về và Ý nghĩa. (Sự liên quan)

- Có hiệu quả lâu dài. (Trừng phạt có tác dụng ngắn hạn, nhưng có kết quả tiêu cực lâu dài.)

- Dạy các Kỹ năng sống và kỹ năng xã hội có giá trị để có nhân cách tốt. (Tôn trọng, quan tâm đến người khác, giải quyết vấn đề, trách nhiệm, đóng góp, hợp tác)

- Khuyến khích trẻ khám phá xem chúng có Khả năng như thế nào và sử dụng sức mạnh cá nhân của chúng theo những cách mang tính xây dựng.

Tại sao kỷ luật lại quan trọng với mọi trẻ em

Kỷ luật trẻ em là dạy trẻ cách cư xử đúng đắn; theo cách đó, chúng không phát triển các rối loạn hành vi, và sau đó không cần phải trừng phạt. Kỷ luật là điều cần thiết trong cuộc sống của một đứa trẻ đang lớn, không chỉ vì nó dạy chúng trở thành người lớn có trách nhiệm mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển của trẻ. Một số lợi ích này bao gồm an toàn, ổn định cảm xúc, kỹ năng ra quyết định đúng đắn, v.v.

Kỷ luật giúp trẻ phát triển tính tự giác.

Không phải lúc nào bạn cũng ở bên con mình, nhưng bạn muốn chúng luôn ngoan ngoãn. Kỷ luật con bạn sẽ phát triển các kỹ năng tự kỷ luật và tự kiểm soát của chúng. Họ biết rằng “Mẹ không thích khi tôi làm điều này” khi họ có suy nghĩ đó trong đầu; họ có thể kiểm soát bản thân ngay cả khi bạn không ở đó với họ.

Kỷ luật phát triển kỹ năng ra quyết định tốt.

Bằng cách sử dụng kỷ luật để dạy chúng, bạn đang dạy chúng đưa ra những quyết định đúng đắn. Bằng cách này, họ biết rằng hành động có hậu quả. Điều này cho phép họ thấm nhuần sự khác biệt giữa tốt và xấu từ khi còn rất nhỏ.

Kỷ luật giúp con bạn học cách kiểm soát cảm xúc của mình.

Khi bạn từ chối để con bạn rơi nước mắt trong chuyến đi tiếp theo đến trung tâm mua sắm, chúng sẽ nhanh chóng nhận ra rằng có lẽ nước mắt không phải lúc nào cũng mang lại cho chúng những gì chúng muốn hoặc khi con bạn gặp khó khăn khi thực hiện một nhiệm vụ, và bạn khen ngợi chúng, điều đó dạy họ để đối phó với sự thất vọng tốt hơn.

Cho con bạn tạm dừng khi chúng cư xử không đúng mực sẽ cho phép chúng suy ngẫm về hành vi của mình và biết rằng hành vi đó là không thể chấp nhận được. Bằng cách đó, khi tình huống như vậy tái diễn, họ có thể kiểm soát cảm xúc của mình và phản ứng tốt hơn với vấn đề.

Kỷ luật có thể giúp một đứa trẻ kiểm soát sự lo lắng.

Trẻ em là trẻ em, và bạn phải đưa ra quyết định cho chúng để giúp chúng phát triển đúng cách. Khi bạn đặt một đứa trẻ hầu như không biết gì vào tình huống mà chúng phải tự đưa ra quyết định ở giai đoạn đầu như vậy, điều đó sẽ ảnh hưởng đến tâm lý của chúng.

Trẻ em phải lớn lên trong một môi trường an toàn và nhất quán; đưa họ vào vị trí lãnh đạo ở độ tuổi non nớt như vậy có thể khiến họ hoang mang vì không biết mình đang làm gì.

Ngay cả khi trưởng thành, chúng ta cũng hoảng sợ khi không biết phải làm gì. Hãy tưởng tượng điều đó sẽ như thế nào đối với một đứa trẻ.

Kỷ luật để đảm bảo an toàn cho chúng.

Cha mẹ nào cũng muốn con mình được an toàn. Kỷ luật dạy con bạn rằng chúng không được phép nói chuyện với người lạ, nhưng không chỉ nói cho chúng biết chúng có thể làm gì và không thể làm gì. Chúng ta nên cố gắng giải thích tại sao họ không nên làm những việc như vậy.

Hãy nhớ rằng, trẻ em thích thử nghiệm các quy tắc, nhưng bạn không muốn chúng thử nghiệm với thứ gì đó có khả năng gây hại cho chúng, vì vậy, khi chúng biết hậu quả của hành động của mình, chúng sẽ ít có khả năng thử hơn.

Sẽ ra sao nếu không có kỷ luật

Mặc dù bạn có thể muốn tránh kỷ luật con mình (xem bài viết liên quan) vì bạn sẽ cảm thấy tội lỗi vì đã không cho chúng thứ chúng muốn hoặc vì bạn chưa sẵn sàng cho bất kỳ cơn giận dữ nào, nhưng chúng ta không được mệt mỏi khi đưa con mình đi đúng hướng, và điều đó sẽ được đền đáp trong tương lai khi bạn nhìn vào con của bạn. Bạn tự hào về những gì bạn đã làm và con bạn đã trở thành ai. Sự vô kỷ luật là thứ có thể quay trở lại ám ảnh bạn sau này. Dưới đây là một số điều mà việc thiếu kỷ luật có thể gây ra cho con bạn.

Kỹ năng đối phó với cuộc sống không được phát triển

Khi một đứa trẻ vô kỷ luật, chúng sẽ bỏ lỡ cơ hội phát triển các kỹ năng giúp chúng tự mình đối phó với những thử thách trong cuộc sống. Họ trở nên quá phụ thuộc vào cha mẹ để giúp họ giải quyết mọi việc. Điều này có thể khiến họ cảm thấy căng thẳng và choáng ngợp khi không có bạn ở bên. Nếu họ tiếp tục cảm thấy như vậy lặp đi lặp lại, nó có thể dẫn đến suy sụp tinh thần.

 

Thiếu ranh giới dẫn đến mất an toàn

Ranh giới là điều cần thiết, và đây là lý do tại sao những người khác sẽ thiết lập chúng để bảo vệ chính họ. Một đứa trẻ vô kỷ luật sẽ không biết những giới hạn như vậy, chúng sẽ không biết dừng lại ở đâu. Chúng sẽ luôn đi quá giói hạn cho phép mà không biết cách tôn trọng sự lựa chọn của mọi người. Điều này là chúng không quen thuộc với các quy tắc và sự tôn trọng, điều này sẽ khiến chúng gặp khó khăn và nguy hiểm trong môi trường xã hội.

Lười biếng

Một đứa trẻ đã quen với việc có được mọi thứ chúng muốn sẽ khó giữ được sự cần mẫn, chăm chỉ hoặc động lực để làm việc. Chúng sẽ luôn thất vọng vì phải làm việc cho những gì họ muốn vì họ không quy tắc về hệ thống khen thưởng công việc.

Sự hài lòng tức thì, không tạo tính kiên nhẫn

Khi bạn để trẻ làm bất cứ điều gì chúng muốn, chúng sẽ liên tục theo đuổi sự hài lòng tức thì, do đó không phát triển được những mục tiêu có ý nghĩa. Là người lớn, chúng ta biết rằng đây là một hành vi không lành mạnh có thể làm giảm chất lượng cuộc sống. Hạnh phúc là nhận ra rằng những điều tốt đẹp cần có thời gian. Dạy con bạn điều này ngay từ giai đoạn đầu sẽ khiến chúng luôn tập trung vào điều tích cực.

Ai chịu trách nhiệm kỷ luật trẻ?

Hãy nhớ câu nói “Người tốt bắt đầu từ gia đình” chứ? Kỷ luật của một đứa trẻ là trách nhiệm của cả cha và mẹ.

Những người đầu tiên mà một đứa trẻ tiếp xúc là gia đình. Cha mẹ nên tận dụng những năm hình thành này để dạy con mình những gì họ muốn chúng biết. Cha mẹ ở với con cái của họ trong phần lớn những năm đầu đời của chúng. Đây là thời điểm dễ dàng nhất để thấm nhuần cách cư xử tốt cho con bạn. Thật vô trách nhiệm (và không công bằng) nếu để việc kỷ luật con bạn cho một bên ngoài như giáo viên hoặc bảo mẫu. Trẻ em sao chép những gì chúng có thể nhìn thấy và bạn không muốn chúng bắt chước một người lạ mà bạn không chia sẻ các giá trị hoặc kỳ vọng tương tự.

Xã hội không nên chịu trách nhiệm về việc kỷ luật con bạn. Nó không phải là trách nhiệm của các tổ chức tôn giáo hoặc trường học. Xã hội với cách vận hành theo quy luật của nó sẽ giáng những hậu quả khắc nghiệt lên hành vi của con bạn, bất chấp mong muốn hay ý định của bạn và con bạn như thế nào

Ngoài ra, cả cha và mẹ nên làm cha mẹ như một đội trong quá trình kỷ luật trẻ em, không nên xảy ra trường hợp mẹ luôn là cảnh sát tốt và cha là cảnh sát xấu (hoặc ngược lại). Con cái không nên chọn điều ưa thích giữa cha mẹ chúng vì chúng muốn tránh kỷ luật. Cả cha và mẹ nên thống nhất về những gì họ muốn cho con cái và cùng nhau thực hiện.

Và trong khi cha mẹ chịu trách nhiệm về phần lớn các quyết định và hành động kỷ luật, bạn có thể mong đợi rằng các quy tắc được các thành viên trong đại gia đình tôn trọng và tuân theo. Ông bà, cô dì chú bác có thể giúp đỡ bằng cách đặt ra những kỳ vọng nhất quán khi trẻ em xa nhà và dưới sự chăm sóc của chúng để củng cố những lời dạy mà chúng nhận được ở nhà.

Lời kết

Nuôi dạy con cái là một nhiệm vụ rất khó khăn, nhưng phần thưởng chắc chắn là hoàn thành. Đôi khi chúng ta không biết liệu mình có đang làm đúng hay không, nhưng chúng ta hy vọng là mình làm đúng.