Hại con bằng cách giải cứu con khỏi mọi hậu quả

Bài viết nằm trong series 12 bài viết thuộc chủ đề: Cách ngăn cản con chúng ta trưởng thành. 
 “Khi chúng ta bảo vệ trẻ em và loại bỏ mọi hậu quả của hành động, chúng ta đã không chuẩn bị cho họ để đối mặt với cuộc sống tương lai đang chờ đợi sau này”

Thời của những cha mẹ giải cứu

Hơn 10 năm làm việc trong lĩnh vực đào tạo tại một trường đại học với tư cách giảng viên và người quản lý, tôi đã chứng kiến quá nhiều sự tham gia giải cứu của cha mẹ sinh viên trong việc giải quyết các hậu quả do sinh viên gây ra trong quá trình học tập, từ những việc nhỏ nhất cho đến những vấn đề rắc rối pháp lý nghiêm trọng. Điều mà tôi chư từng thấy ở thời của tôi, nhưng năm 90 của thế kỷ trước, khi mà phụ huynh có lẽ chỉ biết là con đang học trường nào, còn mọi việc hoàn toàn do sinh viên tự xoay sở và giải quyết một mình. Khi sinh viên vi phạm quy chế kí túc xá, cha mẹ lập tức xuất hiện, giải thích, bao biện, xin lỗi và giải quyết hậu quả cho con với câu cửa miệng .. “lỗi là ở chúng ta, những người làm cha mẹ”. Khi sinh viên nợ môn, không đủ điều kiện thi, cha mẹ cũng xuất hiện, vẫn lại là cha mẹ với quy trình giải thích, xin lỗi, khắc phục y như vậy. Đến cả rắc rối tiền bạc với canteen, vẫn là cha mẹ với quy trình y như thế. Rồi đến một ngày, sinh viên không thể tiếp tục học ở trường nữa, vẫn là cha mẹ với đúng quy trình trên kèm với nước mắt và câu nói hòa trong tiếng nấc “lỗi là ở chúng ta…” bên đứa con lớn xác với khuôn mặt vô hồn..
Ở vùng ven thành thi như nơi tôi ở, những cảnh tượng can thiệp, giải cứu của cha mẹ cũng tượng tự như trên. Tại trường cơ sở, cha mẹ xuất hiện là cách xử lý phổ biến "khi con bị bạn bè trêu chọc". Trong mỗi gia đình đó là sự ra tay giải cứu của cha mẹ khi con đánh nhau với trẻ hàng xóm, phá hỏng công trình công cộng, ăn cắp vặt hay hỗn xược với người già…Đối với những trẻ tvị thành niên và thành niên là vi phạm đi xe máy đến trường khi không được phép, rắc rối với cảnh sát giao thông, và phổ biến nhất là rắc rối với pháp luật do đánh bạc, lô đề, những món nợ với các tổ chức cho vay nặng lãi. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, vẫn là cha mẹ với nguồn lực tài chính đáng kinh ngạc, sự bao dung khó tưởng tượng dang tay đón con, chìa tấm lưng gầy chịu đựng mọi hậu quả do con gây ra, dù đó có thể làm họ mất tất cả, tiền bạc, nhà cửa, danh dự. Và vẫn câu nói đau lòng hòa trong nước mắt “lỗi là ở tôi, là cha mẹ mà không thể kiểm soát, theo dõi sát sao con từng bước một.. ”  Họ tâm niệm, bằng cách đó họ có thể mất tất cả, nhưng họ vẫn còn con..
Tôi mãi ám ảnh bởi câu nói ấy “lỗi là ở tôi, những người làm cha mẹ..” Tôi không muốn nói đến ai là người có lỗi, nhưng thực sự có lẽ lỗi nằm ở 2 vấn đề có liên quan mật thiết vànhân quả với nhau đó là: Khao khát kiểm soát con và thay con hoặc giải thoát con khỏi hậu quả của mọi hành vi của chúng. Và khi không thể kiểm soát cũng như không thể giải cứu hoặc chịu thay, hậu quả cộng dồn cho cả hai và chỉ còn lời ai oán: “lỗi tại tôi…”

Dạy con là tự nhiên, khoa học hay nghệ thuật?

Nuôi dạy con vừa là nghệ thuật vừa là khoa học. Rất ít người trong chúng ta được đào tạo về nó. Người Mỹ trung bình học từ 12 đến 14 năm trước khi bước vào sự nghiệp. Chúng ta trải qua các lớp học, học tập và thi lấy bằng lái xe ô tô. Tuy nhiên, chúng ta đang lao vào cuộc hành trình làm cha mẹ mà không có sự chuẩn bị nào như vậy. Hầu hết chúng ta bắt đầu định hình cuộc sống của một người trưởng thành mới nổi mà chưa từng đọc một cuốn sách nào về chủ đề này. Một trong những lỗi phổ biến nhất mà chúng ta mắc phải (do thiếu đào tạo) là lỗi mà chúng ta sẽ thảo luận trong chương này. Chúng ta muốn con mình được hạnh phúc, hài lòng và được điều chỉnh tốt. Khi xung đột nảy sinh, khuynh hướng đầu tiên của chúng ta là giải quyết vấn đề cho họ. Rốt cuộc, chúng ta là thủ lĩnh của họ.
Loại bỏ hậu quả có một trong hai cách. Chúng ta hoặc tha thứ cho hành vi của họ và loại bỏ kết quả tiêu cực, hoặc chúng ta thực sự can thiệp và chịu hậu quả thay cho họ.
Khi chúng ta làm điều này, chúng ta thường giảm bớt căng thẳng. Chúng ta mang lại hòa bình ngay lập tức cho tình huống, vì vậy chúng ta nghiện mô hình này. Thật không may, chúng ta không nhìn thấy những vấn đề dài hạn mà chúng ta đang gây ra. Loại bỏ những hậu quả từ cuộc sống của con cái chúng ta mang lại sự yên bình ngắn hạn nhưng rắc rối lâu dài.
 “Khi chúng ta bảo vệ trẻ em và loại bỏ hậu quả của hành động, chúng ta không chuẩn bị cho họ cho tương lai đang chờ đợi họ.”

Tại sao chúng ta loại bỏ hậu quả khỏi trẻ em?

Chúng ta không muốn họ đau khổ.
Đây có thể là lý do hàng đầu khiến chúng ta can thiệp và giúp đỡ họ hoặc bào chữa cho hành vi tồi tệ của họ. Chúng ta không muốn con mình phải chịu bất cứ đau đớn nào. Chỉ có một phụ huynh tàn bạo mới làm vậy, phải không? Vấn đề là, nếu chúng ta thực sự tin vào điều này, chúng ta sẽ mâu thuẫn với chính mình vì những hậu quả mà con cái chúng ta sẽ trải qua khi trưởng thành sẽ nghiêm trọng hơn những hậu quả mà chúng trải qua khi còn nhỏ. Bằng cách loại bỏ hậu quả cho con cái chúng ta bây giờ, chúng ta chỉ trì hoãn và làm tăng thêm nỗi đau của chúng. Chúng ta thật khôn ngoan khi cho phép một đứa trẻ phải chịu đau khổ ngay bây giờ để tránh những đau đớn lớn hơn nhiều trong cuộc sống của chúng sau này. Cha mẹ phải học cách đồng cảm với con mình trong tương lai—con người khi trưởng thành.
Chúng ta muốn ngăn chặn mọi bất lợi.
Chúng ta tin rằng những đứa trẻ của chúng ta sẽ đi đâu đó. Chúng ta hoàn tác những sai lầm mà họ mắc phải bởi vì chúng ta không muốn họ bị tụt lại phía sau theo bất kỳ cách nào. Thông thường, chúng ta làm điều này bởi vì chúng ta đang trải qua cuộc sống chưa được sống của mình thông qua con cái. Đây là lúc chúng ta phải hiểu sự khác biệt giữa cảm thông và trao quyền. Con cái chúng ta không cần chúng ta giải quyết vấn đề cho chúng vì sự cảm thông. Họ cần chúng ta trao quyền cho họ để giải quyết vấn đề của chính họ.
Nó dễ dàng hơn.
Thành thật mà nói, một phần lý do chúng ta xóa bỏ hậu quả cho con mình là vì điều đó dễ dàng hơn là đối mặt với tổn thương tinh thần khi chứng kiến chúng gánh chịu hậu quả. Những đứa trẻ của chúng ta có thể làm chúng ta suy sụp. Họ có thể nổi cơn thịnh nộ, im lặng đối xử với chúng ta, trở nên cực kỳ xúc động hoặc bất kỳ phản ứng nào trước những kết quả tiêu cực. Việc giương cờ trắng, đầu hàng và tự mình giải quyết vấn đề sẽ dễ dàng hơn .
Chúng ta muốn họ có lòng tự trọng lớn hơn.
Đôi khi chúng ta loại bỏ hậu quả vì chúng ta cảm thấy những tình huống tiêu cực sẽ làm tổn hại đến lòng tự trọng của trẻ. Điều này thực sự có thể xảy ra trong một gia đình không an toàn, nhưng những hoàn cảnh khó khăn này thực sự có thể thúc đẩy lòng tự trọng của họ—nếu chúng ta giúp họ vượt qua những trở ngại và nghịch cảnh một cách tốt đẹp. Trao đổi về tình huống và khuyến khích họ theo đuổi đến cùng có thể là biện pháp thúc đẩy lòng tự trọng tốt nhất mà bạn có thể tưởng tượng được.
Chúng ta muốn con cái chúng ta yêu quý chúng ta.
Nhiều bậc cha mẹ cảm thấy điều quan trọng là con cái họ yêu thương họ. Họ coi mục đích của mình là khơi gợi tình yêu của con mình khi chúng tương tác. Điều này gây tổn hại. Mục đích của việc nuôi dạy con cái của chúng ta là chuẩn bị cho con cái chúng ta bước vào cuộc sống để chúng có thể sẵn sàng rời khỏi tổ ấm và đủ mạnh mẽ để tự bảo vệ mình. Nếu thực sự yêu thương con cái, chúng ta không đặt mục tiêu khiến chúng yêu lại mình. Đó là sản phẩm phụ của việc chúng ta yêu thương chúng và dẫn chúng đến tuổi trưởng thành. Con cái chúng ta không cần chúng ta làm bạn—chúng cần chúng ta làm cha mẹ của chúng.
Chúng ta muốn được kiểm soát.
Phần lớn vấn đề của chúng ta, với tư cách là cha mẹ, là kết quả của việc chúng ta theo đuổi quyền kiểm soát. Chúng ta là nhóm cha mẹ kiểm soát nhiều nhất trong lịch sử gần đây. Chúng ta cảm thấy như thể các trường công lập của chúng ta không hoạt động đủ tốt, đội bóng đá địa phương không cho con chúng ta đủ thời gian chơi, chương trình nghệ thuật sân khấu không cho con gái chúng ta đủ lời thoại trong vở kịch…và chúng ta cảm thấy chúng ta phải bước vào và kiểm soát tình hình. Nhưng chúng ta phải nhận ra rằng kiểm soát là một câu chuyện không có thực. Chúng ta không kiểm soát được. Cuộc sống bao la hơn chúng ta, và chúng ta càng sớm trang bị cho con mình cách xử lý những thăng trầm của nó, thì chúng càng trở nên tốt hơn.
Làm vậy là cho bây giờ hay mai sau?
Có lẽ đây là sự điều chỉnh lớn nhất mà chúng ta phải thực hiện—ngừng theo đuổi sự kiểm soát. Để học cách tin tưởng và trao quyền cho những đứa trẻ của chúng ta định hướng cuộc sống mà không có quan niệm sai lầm rằng chúng có thể kiểm soát nó. Khả năng thích ứng nên là mục tiêu của chúng ta, không kiểm soát.
Thực tế là chúng ta thường chỉ sống, lãnh đạo và làm cha mẹ cho ngày hôm nay. Chúng ta chỉ muốn hòa bình ngay bây giờ và chúng ta quên đi tác động lâu dài đối với con cái của chúng ta. Nghiên cứu chứng minh rằng những đứa trẻ được bảo vệ khỏi phải vật lộn với những nhiệm vụ khó khăn sẽ không phát triển được điều mà các nhà tâm lý học gọi là “kinh nghiệm làm chủ”. Những đứa trẻ có cảm giác làm chủ xứng đáng này thường lạc quan và quyết đoán hơn; họ đã học được rằng họ có khả năng vượt qua nghịch cảnh và đạt được mục tiêu.
Những đứa trẻ chưa bao giờ kiểm tra khả năng của mình sẽ lớn lên thành những thanh niên dễ bị tổn thương về mặt cảm xúc, dễ bị lo lắng và trầm cảm hơn.
Một đứa trẻ có thể học một số nguyên tắc từ các trò chơi hoặc các buổi biểu diễn, nhưng trách nhiệm đích thực đến từ thế giới thực, nơi chúng ta phục vụ những người khác không thể tự giúp mình hoặc để đổi lấy tiền lương. Việc trao đổi có ảnh hưởng bên trong đối với chúng ta, ngay cả khi còn nhỏ. Tại sao? Vì hậu quả là có thật. Thua cuộc không chỉ đơn giản là về bảng tỷ số bóng đá hay hát nhầm một bài hát trong buổi biểu diễn, mà là về việc ảnh hưởng đến những người thực. Khi con cái chúng ta lớn lên, lợi ích và hậu quả phải trở thành hiện thực.

Điều gì xảy ra nếu chúng ta tiếp tục giải cứu?

Nếu người lớn không học được sự thật quan trọng này, thì những đứa trẻ của chúng ta sẽ lớn lên như thế nào?
Vô kỷ luât: Kỷ luật là cầu nối giữa tiềm năng và thành tựu. Không có kỷ luât, không có cách nào đến với thành công, nhưng kỷ luật chỉ hoạt động khi ta thiết lập được các nguyên tắc, các giới hạn và chúng phải được thực thi mỗi ngày. Và để nguyên tắc và giưới hạn hoạt động, nó cần có Hậu quả giúp sức như một công cụ thiết yếu. Không có hậu quả sẽ không có nguyên tắc, không có giới hạn.
Con chúng ta muốn và cần hiểu các quy tắc trong thế giới của họ. Họ muốn biết những gì được mong đợi ở họ, ai thực sự nắm quyền kiểm soát, họ có thể đi bao xa và điều gì sẽ xảy ra khi họ đi quá xa. Họ muốn biết họ đang đứng ở đâu so với những người khác và họ muốn đo lường các kỹ năng và khả năng ngày càng tăng của họ khi họ phát triển. Giới hạn cung cấp câu trả lời cho những câu hỏi quan trọng này. Các giới hạn nên phát triển cùng với con bạn. Chúng phải đủ vững chắc để cung cấp sự an toàn và bảo mật, đồng thời hướng dẫn hoạt động thử nghiệm và khám phá lành mạnh, nhưng cũng phải đủ linh hoạt để cho phép phát triển và học hỏi. Giới hạn là rất quan trọng cho sự phát triển lành mạnh. (xem bài viết, tại sao con cần giới hạn)
Khi con bạn không có giới hạn, nó như một chiếc phân khối lớn, đã đầy xăng, đang tham gia và nhập vào làn đường hỗn hợp nhưng không có Phanh. Không có giới hạn con bạn không thể xác định hành vi nào là chấp nhận được, chúng không biết chúng có bao nhiêu quyền lực, thẩm quyền và kiểm soát trong mối quan hệ với người lớn? Không có giới hạn, cũng đồng nghĩa không có công cụ để đảm bảo sự an toàn, không có công cụ để học kỹ năng giải quyết vấn đề, dạy bài học về niềm tin và cũng không có thước đo đo lường sự phát triển, sự trưởng thành
Chính vì thế, khi không có sự hiện diện của hậu quả trong mỗi hành vi của trẻ, trẻ sẽ biểu hiện là người:
• Vô trách nhiệm. Họ sẽ không có quyền sở hữu cuộc sống của họ; họ sẽ học cách đổ lỗi cho người khác.
• Lười biếng. Họ sẽ có đạo đức làm việc kém và có lẽ mức độ sáng tạo thấp.
• Phụ thuộc. Họ sẽ không tự cung tự cấp; họ sẽ chưa sẵn sàng cho quyền tự chủ.
• Dễ vỡ về mặt cảm xúc. Họ sẽ có ít kỹ năng đối phó và sẽ không phát triển khả năng phục hồi.
• Không thể hoặc bị trì hoãn sự trưởng thành
Bằng cách muốn con cái và học sinh của mình được hạnh phúc, chúng ta có thể đã tạo ra một nhóm trẻ em trầm cảm nhất trong lịch sử gần đây. Bằng cách dẫn dắt họ theo cách này, chúng ta gần như loại bỏ được tham vọng trong họ. Chúng ta chắc chắn đã làm giảm nó. Đây là lý do tại sao triết lý này có lỗ hổng trong đó.

Vậy chúng ta có thể làm gì?

Một điều duy nhất: HÃY ĐỂ HẬU QUẢ LÀM CÔNG VIỆC CỦA NÓ
(xem bài viết: Cách sử dụng hậu quả trong kỷ luật tích cực)
Từ điển Webster định nghĩa hậu quả là: “1. Điều xảy ra một cách hợp lý hoặc tự nhiên từ một hành động hoặc điều kiện, 2. Mối quan hệ của một kết quả với nguyên nhân của nó, và 3. Một kết quả hoặc suy luận hợp lý.
Hệ quả là điều cần thiết cho quá trình dạy và học
Ở mức độ kiến thức, chúng giúp thanh thiếu niên tạo ra mối liên hệ nhân quả giữa lựa chọn và hành vi của họ và kết quả của những lựa chọn đó. Ở cấp độ kinh nghiệm, hậu quả hoạt động giống như những bức tường. Họ ngừng hành vi không thể chấp nhận được. Chúng cung cấp câu trả lời rõ ràng và dứt khoát cho các câu hỏi nghiên cứu của thanh thiếu niên, đồng thời giúp thanh thiếu niên có ý chí mạnh mẽ và nhiều người trông coi hàng rào học các quy tắc theo cách mà họ học tốt nhất—một cách khó khăn. Hậu quả là “con đường khó khăn.” Cả hai đều cung cấp kinh nghiệm học tập hướng dẫn.
Hầu hết các bậc cha mẹ tin rằng họ đang dạy con mình về nguyên nhân và kết quả, trong khi họ đang làm bất cứ điều gì khác ngoài việc dạy trẻ về luật nhân quả mà điển hình là loại bỏ hậu quả ra khỏi hành vi của con. Và tất nhiên không có bài học nào đứa trẻ nhận được.
Hậu quả tự nhiên trong các tình huống rủi ro thấp
Hậu quả tự nhiên hay luật nhân quả là những hậu quả mà chúng ta không kiểm soát được, được sắp đặt bởi vũ trụ hoặc những người khác, được trải nghiệm bởi con ta và liên quan một cách tự nhiên đến một sự kiện hoặc tình huống. Nó gợi ý rằng tất cả các hành động đều phụ thuộc lẫn nhau, mỗi hành động được gây ra bởi một thứ gì đó và thúc đẩy một thứ khác chuyển động. Hậu quả tự nhiên không liên quan đến sự ép buộc, không uốn nắn con cái chúng ta theo ý muốn của chúng ta. Trọng tâm của  chúng ta luôn là giúp con cái chúng ta đối phó với những hậu quả do hành động của chúng gây ra bằng cách phát triển các kỹ năng sống tốt hơn từ sự tháo vát của chính chúng, được hỗ trợ bởi sự khuyến khích và hướng dẫn của  chúng ta. Phương pháp nuôi dạy con cái này đòi hỏi sự sáng suốt tuyệt vời từ phía cha mẹ—điều không phải lúc nào cũng đến dễ dàng, nhưng lại là một khía cạnh quan trọng của việc nuôi dạy con cái hiệu quả. Cha mẹ phải học cách lùi lại và cho phép cuộc sống trở thành giáo viên. Trẻ không học được tính tự giác là do chưa có sự kết hợp nhân quả đủ hiệu quả. Lý do phổ biến nhất cho điều này là sự can thiệp của cha mẹ.
Đối với các tình huống rủi ro thấp hãy dũng cảm để cho nó xảy ra, hãy để nó làm giáo viên cho con ta bài học. Nếu con ta có thói quen ngủ muộn, đừng luôn đánh thức chúng hoặc giaỉ cứu chúng khỏi hậu quả của việc này. Hãy để hậu quả tự nhiên của việc ngủ quên dạy cho cậu học trò chăm chỉ của mình bài học cần học, đó là điểm kém. Chúng ta có lẽ không cần có bất kỳ lời nói nào nữa chắc hẳn con ta sẽ suy nghĩ kỹ trước khi quyết định tắt chuông báo thức và ngủ quên trong những ngày đi học.
Hậu quả tự nhiên, như tên của nó, xảy ra một cách tự nhiên từ một sự kiện hoặc tình huống. Chúng là phiên bản tự nhiên của “học một cách khó khăn”. Hậu quả tự nhiên đòi hỏi ít hoặc không có sự tham gia của cha mẹ. Một bài giảng, một câu “Tôi đã nói với bạn rồi mà,” giải quyết vấn đề, giải cứu hoặc thêm hậu quả có thể làm giảm giá trị giảng dạy của bài học. Đây là một bài học dạy chính nó.
Một số cha mẹ thấy các hậu quả tự nhiên dễ sử dụng và hoan nghênh các cơ hội cho phép con mình học hỏi từ những lựa chọn và sai lầm tồi tệ của mình. Đối với các bậc cha mẹ khác, hậu quả tự nhiên không dễ sử dụng. Khi có chuyện gì đó xảy ra, họ phải cưỡng lại ý muốn can thiệp và làm nhiều hơn mức cần thiết. Nếu điều này xảy ra với bạn, hãy tập giới hạn sự tham gia của bạn vào việc trình bày lại những sự thật hiển nhiên của tình huống: Khi bạn thức quá khuya và ngủ quên, bạn có nguy cơ bị trễ học.
Hậu quả logic (hay hậu quả hợp lý)
Lần duy nhất chúng ta nên can thiệp vào một hậu quả tự nhiên đang có hiệu lực là nếu có nguy hiểm thực sự, chẳng hạn như khi một đứa trẻ sắp chạy ra đường đông đúc, nuốt phải chất độc hoặc bằng cách nào đó gây hại cho bản thân hoặc người khác. Nói cách khác, có những hậu quả gây bất lợi cho trẻ em trên cơ sở phổ quát mà trẻ có thể không biết hoặc không hiểu. Trong những trường hợp này, cha mẹ bước vào. Nhưng ngay cả khi đó, cũng không có nghĩa là không có hậu quả, mà chỉ khác, đó là hậu quả do chúng ta đặt ra.
Hậu quả logic: Tiêu chuẩn vàng cho giáo dục
Hậu quả hợp lý là tiêu chuẩn vàng cho giáo dục con chúng ta. Những trải nghiệm học tập mang tính hướng dẫn này được sắp xếp bởi người lớn, được trải nghiệm bởi con chúng tavà liên quan một cách hợp lý đến một sự kiện hoặc tình huống. Họ hoàn thành tất cả các mục tiêu hướng dẫn của bạn. Họ ngừng hành vi không thể chấp nhận được. Họ buộc con chúng ta phải chịu trách nhiệm về những lựa chọn và hành vi tồi tệ của mình, đồng thời họ dạy các quy tắc của bạn theo cách rõ ràng và dễ hiểu nhất. Hậu quả logic là lý tưởng để thiết lập các thí nghiệm kiểm tra mức độ sẵn sàng hoặc cung cấp các bài học hướng dẫn mang tính hướng dẫn khi con chúng takiểm tra, thách thức hoặc vi phạm các quy tắc của bạn. Sử dụng chúng thường xuyên khi cần thiết. Họ là tấm vé cho sự tín nhiệm của bạn.
Một số bậc cha mẹ gặp khó khăn khi sử dụng các hệ quả logic, nhưng những người gặp khó khăn thường gặp phải hai loại vấn đề. Họ suy nghĩ quá nhiều và cố gắng đưa ra kết quả hoàn hảo cho mỗi tình huống; hoặc họ không suy nghĩ thấu đáo, phản ứng theo cảm tính và áp dụng các hậu quả theo cách trừng phạt hoặc dễ dãi. Các hệ quả logic rất dễ sử dụng nếu bạn suy nghĩ đơn giản, logic và làm theo một số hướng dẫn cơ bản.
Hướng dẫn sử dụng hậu quả logic (xem thêm bài viết chi tiết tại blog này)
Nếu bạn sẵn sàng dành một ít thời gian để tìm hiểu những công cụ này, bạn sẽ khám phá ra rằng các hệ quả logic rất dễ sử dụng. Hầu như ai cũng có thể sử dụng chúng. Bạn không cần phải suy nghĩ lung tung như một luật sư trong phòng xử án, và bạn không cần phải vắt óc suy nghĩ để đưa ra kết quả hoàn hảo cho từng tình huống. Tất cả bạn phải làm là làm theo một vài hướng dẫn đơn giản.
1. Nghĩ một cách logic
Khi bạn suy nghĩ theo những thuật ngữ đơn giản và hợp lý, một hệ quả hợp lý phù hợp thường xuất hiện trước mặt bạn. Ví dụ: hầu hết các hành vi có vấn đề đều liên quan đến các tình huống sau: con chúng ta với người khác, con chúng ta với cha mẹ, con chúng ta có tài sản hoặc đồ vật, con chúng ta có hoàn cảnh và con chúng ta có đặc quyền. Trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể sắp xếp một hậu quả hợp lý bằng cách tạm thời tách con bạn khỏi những người khác, con bạn khỏi bạn, con bạn khỏi một món đồ hoặc vật sở hữu, con bạn khỏi một địa điểm hoặc tình huống hoặc con bạn khỏi một đặc quyền. Hãy tự hỏi bản thân điều gì đang xảy ra và chọn hệ quả tương ứng mang tính hướng dẫn nhất.
Thế giới của chúng ta có rất nhiều ví dụ về hệ quả logic. Khi chúng ta không thanh toán hóa đơn điện thoại trong vài tháng, công ty điện thoại có trả lời bằng cách cắt nước của chúng ta không? Không. Điều đó sẽ không ngăn chúng ta sử dụng điện thoại mà không phải trả tiền. Thay vào đó, công ty điện thoại làm điều gì đó có ý nghĩa và áp dụng một hệ quả hợp lý. Nó tắt dịch vụ điện thoại của chúng ta. Điều này gửi đúng thông điệp về trách nhiệm: Trả tiền cho dịch vụ nếu bạn muốn sử dụng điện thoại.
Hãy nhớ rằng, tư duy trừng phạt không phải là tư duy logic. Sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu tước đi đặc quyền sử dụng máy tính hoặc TV của con bạn vào buổi tối chỉ vì nó để đôi giày bẩn của nó lên ghế sofa của bạn. TV có liên quan gì đến việc làm lộn xộn trên ghế sofa? Không có gì. Hậu quả hợp lý của việc làm lộn xộn trên ghế sofa là gì? Lại càng không logic khi con bạn cãi nhau vì chiếc váy mà cả hai đứa lại không được chơi trò chơi điện tử. Lại càng không nuế con bạn trượt môn mà nó lại không được tổ chức sinh nhật của mình. Đó không phải là Kỷ luật, đó là trừng phạt.
Nếu trước đây bạn dựa vào các phương pháp hướng dẫn mang tính trừng phạt, thì bạn sẽ phải đề phòng việc sử dụng các hậu quả hợp lý theo cách trừng phạt. Các hậu quả trừng phạt có thể ngăn chặn hành vi không thể chấp nhận được, nhưng chúng hiếm khi dạy hoặc truyền cảm hứng cho hành vi chấp nhận được. Tại sao? Bởi vì con chúng ta coi chúng là một cuộc tấn công cá nhân, và đó là nơi bài học kết thúc. Những hậu quả trừng phạt không truyền cảm hứng cho mối quan hệ hợp tác, tôn trọng giữa cha mẹ và con chúng ta.
2. Hãy trung thực, khách quan, không kịch tính hóa
Hệ quả logic có hiệu quả nhất khi được thực hiện theo cách đơn giản, đời thường không kịch hóa, với giọng nói bình thường của bạn. Sự tức giận, kịch tính hoặc cảm xúc mạnh mẽ từ phía bạn sẽ phá hoại giá trị giáo dục của hậu quả và khiến con bạn rơi vào tình trạng căng thẳng. Hãy nhớ rằng, các hậu quả hợp lý nhằm ngăn chặn hành vi không thể chấp nhận được và trả lời các câu hỏi nghiên cứu của con bạn, chứ không phải để khiến con bạn xấu hổ, đổ lỗi, làm nhục hoặc khiêu khích.
3. Giữ mức độ phù hợp giữa hành vi và hậu quả
Hậu quả có hiệu quả nhất khi chúng tỷ lệ thuận với mức độ nghiêm trọng của hành vi. Tức là không quá nhiều, không quá ít, không quá dài và không quá ngắn. Khái niệm này khó nắm bắt đối với những người hoạt động theo mô hình trừng phạt hoặc dễ dãi. Các bậc cha mẹ trừng phạt thường sai lầm trong các hướng dẫn “quá dài” và “quá khắc nghiệt”, còn các bậc cha mẹ dễ dãi thường sai lầm trong các hướng dẫn “quá ngắn” và “không có ý nghĩa”. Cả hai thái cực này đều không hiệu quả. Hậu quả kéo dài, kéo dài hầu như luôn khó khăn hơn đối với cha mẹ so với con chúng ta. Tại sao? Bởi vì cha mẹ phải sống với một thiếu niên tức giận, bực bội trong suốt thời gian xảy ra hậu quả. Các hậu quả được áp dụng một cách dễ dãi thậm chí còn kém hiệu quả hơn. Các bậc cha mẹ dễ dãi có xu hướng phạm sai lầm theo hướng “quá ngắn gọn” hoặc “quá ít”. Hậu quả mang lại ít khả năng thực thi vì chúng thiếu trách nhiệm giải trình. Con chúng ta không coi trọng chúng.
4. Sử dụng một cách nhất quán
Hệ quả nhất quán rất quan trọng đối với việc thiết lập giới hạn hiệu quả, nhưng tính nhất quán có nhiều khía cạnh. Có sự nhất quán giữa những gì chúng ta nói và những gì chúng ta làm, giữa cha mẹ này với cha mẹ khác, và từ lần này sang lần khác. Tất cả đều quan trọng. Quá trình dạy và học có thể bị phá vỡ khi chúng ta không nhất quán trong bất kỳ lĩnh vực nào. Cha mẹ của Trent nhất quán trong tất cả chúng. Trent nhận được tín hiệu rất rõ ràng từ cha mẹ về quy tắc và kỳ vọng của họ.
5. Tiếp tục bằng sự tha thứ
Khi một hậu quả đã kết thúc, nó thực sự nên kết thúc. Không có mảnh vỡ. Không có bài giảng hoặc điều tra. Không dụi mũi họ vào đó hoặc nói thêm “Tôi đã bảo rồi mà.” Con bạn đã thu thập được dữ liệu cần thiết. Hãy để kinh nghiệm dạy cho bạn một bài học, rồi để nó qua đi. Bạn không có khả năng đạt được nhiều hơn với lời nói của mình. Trên thực tế, nói hoặc làm nhiều hơn có thể làm giảm giá trị hướng dẫn của hậu quả của bạn. Nếu con bạn chưa hoàn thành nghiên cứu của mình và chọn lặp lại hành vi không thể chấp nhận được của mình, thì hãy cung cấp một kinh nghiệm học tập mang tính hướng dẫn khác và lặp lại hậu quả. Sử dụng các hậu quả hợp lý thường xuyên nếu bạn cần, nhưng khi mỗi hậu quả kết thúc, nó nên được theo sau với sự tha thứ và một bảng xếp hạng rõ ràng.
Khi áp dụng hậu quả vào cuộc sống chúng ta thấy một điều
Ít quy tắc hơn…
Trong thế giới này, việc tạo ra một loạt các quy tắc không hoạt động tốt. Đầu tiên, hầu hết học sinh đẩy lùi các quy tắc. Đối với vấn đề đó, thời điểm bất kỳ ai trong chúng ta được thông báo rằng chúng ta không thể hoặc không nên làm điều gì đó, kẻ nổi loạn bên trong chúng ta muốn làm điều đó. Thứ hai, các quy tắc không hoạt động vì chúng ta thường xuyên không thực thi chúng. Chúng ta không làm theo. Chúng ta đe dọa trẻ em bằng một quy tắc… sau đó giảm thiểu hậu quả. Không có gì ngạc nhiên khi trẻ em có cảm giác được hưởng. Chúng ta đã đưa nó cho họ. Khi áp dụng hậu quả , goại trừ những hành vi liên quan đến duy trì sự sống,có ảnh hưởng đến an toàn tính mạng, tổn thương cảm xúc hay vi phạm các tiêu chuẩn đạo đức cần những quy tắc không thể thương lượng, những hành vi còn lại đều có thể biến thành phương trình. Nếu….. thì và con chúng ta có cơ hội để lựa chọn chúng..
…Thêm phương trình
Thay vì một danh sách dài các quy tắc, điều gì sẽ xảy ra nếu bạn bắt đầu chia sẻ các phương trình với học sinh của mình vào đầu học kỳ? Thay vì nói, "Không được chạy trong hành lang!" hoặc “Không gian lận trong lớp học!” hãy xem xét một phương trình như sau: “Làm ABC sẽ dẫn đến lợi ích này và làm XYZ sẽ dẫn đến hậu quả này.” Và nhân tiện, nó thậm chí còn hoạt động tốt hơn khi học sinh và người lớn tuân theo cùng một phương trình.
Đó là tất cả về hành vi và kết quả. Tôi nhận ra rằng điều này nghe có vẻ giống như một vấn đề ngữ nghĩa, nhưng nó còn hơn thế nữa. Đó là cách giúp học sinh liên hệ hành vi với hậu quả, hành vi với lợi ích. Khi một đứa trẻ trải qua một kết quả tiêu cực, không phải là giáo viên không thích nó hay trưởng khoa có tư thù với nó. Mà là cô ấy đã chọn một con đường hành động, và con đường nào cũng có đích đến. Hành động luôn mang lại kết quả. Đó là cách cuộc sống vận hành.
Cách tốt nhất để bước vào lối sống này là tạo ra các thỏa thuận. Các thỏa thuận giống như trò chơi đối với trẻ nhỏ và trẻ em thích trò chơi. Người lớn phải có khả năng thương lượng các thỏa thuận đôi bên cùng có lợi ngay từ đầu với con cái của họ để thúc đẩy hành vi đúng đắn. Thông thường trẻ em sẵn sàng giữ các thỏa thuận công bằng. Vấn đề là, cha mẹ phải sẵn sàng tuân theo những lợi ích và hậu quả của những thỏa thuận thành công và thất bại.
Còn bạn thì sao? Bạn có thể biến những quy tắc nào thành phương trình cho con mình?
Xin kết lại bài viết bằng một nhắc nhở cho mỗi chúng ta để chống lại cám dỗ của việc giải cứu con mình khỏi hậu quả, điều mà chúng ta với tư cách làm cha mẹ rất dễ để mắc vào
“Lợi ích ngắn hạn thường mang lại hậu quả lâu dài. Hậu quả ngắn hạn thường mang lại lợi ích lâu dài.”

hãy để lại comment với bài viết để cùng bàn luận nhé!