Khi con ta còn nhỏ, thật dễ thương khi ta thấy con hồ hởi khoe những gì con làm được, có thể làm được, hoặc đáp trả những lười chê bai hoặc trêu chọc một cách cay nghiệt, khinh khỉnh hoặc mỉa mai. Ta nghĩ rằng con ta thông minh, hài hước, mạnh mẽ, tự tin, vượt trội, thậm chí là trưởng thành trước tuổi. Nhưng hãy cẩn thận: bạn đang thực sự đối phó với giai đoạn đầu của sự kiêu ngạo. Nếu không được nuôi dưỡng một cách hợp lý, đứa trẻ này có thể trở thành một người lớn tuổi kiêu ngạo, biết tuốt.
TÌM HIỂU VỀ TÍNH KIÊU NGẠO
1. Kiêu ngạo là gì và kiêu ngạo không là gì.
Kiêu
ngạo được định nghĩa là “tự hào một cách khó chịu và cư xử như thể bạn quan
trọng hơn hoặc biết nhiều hơn người khác”. Những đứa trẻ kiêu ngạo muốn
thể hiện rằng chúng giỏi hơn những đứa trẻ khác xung quanh và cũng hạ thấp họ xuống, dù là công khai hay chỉ trong
tâm trí của mình. Những đứa trẻ này không
muốn ai tấn công vào lòng tự trọng của mình và
muốn cho người khác thấy rằng họ là hoàn
hảo và hoàn hảo trong tất cả những gì họ làm. Họ cố gắng chuyển hướng sự
chú ý của người khác khỏi sự không hoàn hảo và điểm yếu của họ
Phân
biệt kiêu ngạo và một số biểu hiện tương tự
Tự hào, kiêu ngạo và tự tin đều là những khái niệm có
liên quan nhưng khác biệt. Tự hào là cảm giác tự trọng hoặc tự hài lòng. Nó có
thể lành mạnh hoặc không lành mạnh, và thường gắn liền với cảm giác khi hoàn
thành hoặc đạt được thành công nào đó. Tự tin là niềm tin vào khả năng và giá
trị bản thân của một người. Nó thường được coi là một đặc điểm tích cực và
thường gắn liền với cảm giác tin tưởngvào chính mình và khả năng phục hồi của mình.
Sự tự tin có thể lành mạnh hoặc không lành mạnh, giống như niềm tự hào. Sự tự
tin lành mạnh được đặc trưng bởi ý thức về giá trị bản thân và sự chấp nhận bản
thân, trong khi sự tự tin không lành mạnh được đặc trưng bởi cảm giác rằng ta vượt
trội và thiếu đi sự khiêm tốn. Trong khi đó kiêu ngạo là không lành mạnh, được
đặc trưng bởi ý thức quá mức về tầm quan trọng của bản thân và thiếu khiêm tốn.
Kiêu ngạo là một thái độ hoặc hành vi cho thấy rằng một người tốt hơn hoặc quan
trọng hơn những người khác. Nó thường được coi là một đặc điểm tiêu cực và
thường liên quan đến sự thiếu đồng cảm hoặc thiếu hiểu biết đối với người khác.
Một trong những thách thức lớn nhất mà cha mẹ phải đối mặt là tìm
ra cách khuyến khích sự phát triển lòng tự trọng
lành mạnh mà không gây ra chủ nghĩa tự cao tự đại. (đọc
thêm cách phân biệt ở phần phụ lục bài viết)
2. Tính kiêu ngạo phát triển như thế nào
Nguyên
nhân của tính kiêu ngạo rất phức tạp, tuy thế nghiên cứu chỉ ra rằng đó có thể là
sự kết hợp giữa tính khí tự nhiên và hành vi học được. Rối loạn nhân
cách ái kỷ thực sự phát sinh từ sự tương tác phức tạp giữa di truyền và môi trường, không
phải lúc nào nó cũng là kết quả trực tiếp của việc một người nào đó được nuôi
dạy như thế nào. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy rằng hầu hết mọi người có
thể phát triển những đặc điểm ái kỷ- chẳng hạn như kiêu ngạo, nếu
những đặc điểm đó được củng cố thường xuyên theo thời gian. Những lỗi nuôi
dạy con sau đây được cho là làm tăng nguy cơ trở nên kiêu ngạo của trẻ:
2.1.Đánh giá quá cao thành tích của con bạn.
Trẻ
em hoàn toàn nên được khen ngợi khi chúng hành động đẹp, cư xử tốt hoặc đạt được
những thành quả xứng đáng. Khen ngợi đúng cách làm
cho trẻ em cảm thấy có giá trị và giữ cho chúng có động lực. Tuy
nhiên, khi lời khen ngợi trở nên thái quá và khiến trẻ trở nên mâu thuẫn với
các bạn cùng trang lứa, vấn đề có thể nảy sinh. Những đứa trẻ kiêu ngạo
thường được cha mẹ nói rằng chúng là “giỏi nhất” trong mọi việc chúng
làm. Chúng được dạy để tin rằng chúng vượt trội so với các bạn cùng lớp,
vốn đã đặc biệt và luôn xứng đáng được công nhận hơn những người khác.
Nói chung, bạn nên tránh so sánh con mình với những đứa trẻ khác, dù là tích cực hay tiêu cực. Con bạn nên cố gắng trở nên tốt hơn so với con người của nó trong quá khứ, chứ không phải tốt hơn những người khác.
Không
cha mẹ nào muốn nhìn thấy con mình đau khổ, vì vậy việc lao vào “cứu” con khi
con sắp mắc sai lầm là điều bình thường. Trừ khi con bạn có nguy cơ bị tổn
hại về thể chất, các chuyên gia nói rằng bạn nên chống lại sự thôi thúc này:
Vượt qua thử thách là điều cần thiết để trở nên tự tin vào khả năng của chính
mình. Khi những đứa trẻ được bảo vệ khỏi những sai lầm của chúng —nghĩa
là chúng không được phép thất bại—chúng không thể luyện tập để trở nên mạnh mẽ
hoặc có năng lực. Họ cũng không thể học được sự khiêm nhường.
2.3.Giải cứu con khỏi mọi hậu quả do hành động của mình.
Hầu
hết các bậc cha mẹ hiểu rằng phát triển ý thức trách nhiệm là một phần quan
trọng của sự trưởng thành. Trách nhiệm giải trình cũng đóng một vai trò
quan trọng trong việc hạn chế tính kiêu ngạo: Khi chúng ta bắt con mình chịu
trách nhiệm về hành vi của mình, chúng sẽ biết rằng hành động của chúng sẽ dẫn
đến hậu quả. Điều này ngăn chặn niềm tin ái kỷ rằng một người được miễn
trừ khỏi các quy tắc và tiêu chuẩn áp dụng cho những người khác. Những đứa
trẻ có trách nhiệm cũng có xu hướng tự tin hơn vì chúng biết hành động của mình
có tác động đến thế giới xung quanh. Họ hiểu rằng họ không phải là nạn
nhân bất lực trong môi trường của họ, vì vậy họ cảm thấy có thể thay đổi hoàn
cảnh mà họ không thích.
2.4.
Làm thay con những việc con có thể làm được.
Làm
những việc vừa sức, phù hợp với khả năng, độ tuổi từng một phần bình thường của
thời thơ ấu. Tuy nhiên, ngày nay, lịch trình ngày càng áp lực thường dẫn
đến việc trẻ em bị loại khỏi các nhiệm vụ trong gia đình. Một số cha mẹ
muốn con cái họ tập trung hoàn toàn vào việc học và các hoạt động ngoại khóa và
do đó không yêu cầu chúng làm việc. Các bậc cha mẹ khác chỉ đơn giản biết
rằng họ có thể tự mình hoàn thành công việc nhà nhanh hơn.
Thật
không may, khi cha mẹ thực hiện phương pháp này, trẻ em sẽ bị tước đi
nhiều cơ hội xây dựng sự tự tin. Tham gia làm việc nhà từ khi còn nhỏ
cho trẻ thấy rằng chúng có khả năng đóng góp giá trị cho gia đình. Hoàn
thành công việc nhà cũng làm giảm cảm giác được hưởng bằng cách khuyến khích
trẻ em tham gia đáp ứng nhu cầu của chính chúng.
2.5.
Loại bỏ khó khăn, thách thức ra khỏi cuộc sống của con.
Trẻ
em, giống như người lớn, cần được thử thách khám phá bên ngoài vùng thoải mái
của chúng. Những thách thức, khó khăn đời thực phù hợp là cách tốt để con
trưởng thành và giảm bớt tính kiêu ngạo. Trải qua khó khăn, thách thức và nỗ lực
để vượt qua nó cho con bài học về sự thất bại, về cách nhìn nhận người khác để
trẻ có thể đồng cảm và chấp nhận quan điểm của người khác. Chẳng hạn, khi
con bạn đã thành thục trong việc làm các công việc hàng ngày, bạn có thể nhờ
con giúp bạn một nhiệm vụ lớn hơn, khó khăn hơn như trang trí nhà cửa, chuẩn bị
một bữa tiệc…Nếu con bạn có năng khiếu nghệ thuật, bạn có thể thử gợi ý con học
viết lách hoặc chơi nhạc để mở rộng tài năng sáng tạo của con, v.v.
2.6.Không cho phép tự do chơi, tự do biểu lộ cảm xúc
Một
cuộc sống được hoạch định và giám sát chặt chẽ bởi cha mẹ cũng là nguyên nhân
thúc đẩy tính ngạo mạn ở trẻ. Nhiều trẻ em ngày nay sống cuộc sống có cấu trúc
nặng nề, trong đó thời gian để chơi tự do, biểu cảm bị hạn chế. Thay vào
đó, trẻ em tham gia vào rất nhiều hoạt động được sắp xếp cẩn thận, được giám
sát, được bảo vệ. Điều này có vấn đề vì chơi sáng tạo là cần thiết cho sự
phát triển đầy đủ của sự đồng cảm. Chính
thông qua việc tương tác với nhau (với sự tham gia tối thiểu của người lớn) mà
trẻ em học cách liên hệ với những người khác một cách hợp tác, lành
mạnh. Tương tự như vậy, nhiều hoạt động có cấu trúc đã thay thế trò chơi
biểu cảm có bản chất cạnh tranh và do đó tạo điều kiện cho sự phát triển của
tính kiêu ngạo.
Một
lòng tự trọng lành mạnh, cân bằng là một trong những đặc điểm quý giá nhất mà
một đứa trẻ có thể có. Bằng cách nuôi dưỡng sự tự tin của con bạn và hạn
chế sự kiêu ngạo của con bạn, bạn sẽ giảm nguy cơ con bạn gặp các vấn đề về học
tập, các vấn đề về hành vi, trầm cảm và sự cô lập với xã hội. Xét cho
cùng, một tương lai hạnh phúc luôn bắt đầu từ bên trong.
2.7.
So sánh “con nhà người ta”
Khi một đứa trẻ thường xuyên phải đối mặt với sự so sánh với
những đứa trẻ khác về thể thao, học tập, v.v. và sau đó thường xuyên bị cha mẹ
coi thường dẫn đến việc trẻ trở nên kiêu ngạo. Trở nên kiêu ngạo giúp họ
bằng cách loại bỏ sự tiêu cực đó đối với người khác.
2.8. Cha mẹ là người kiêu ngạo
Đơn giản là con bạn đang chịu ảnh hưởng bởi thái độ của
bạn, niềm tin của bạn và sao chép hành vi kiêu ngạo của chính bạn
3. Hậu quả của kiêu ngạo
Hành vi kiêu ngạo có thể gây ra những hậu quả rất tồi
tệ đối với sự tăng trưởng và phát triển của trẻ em. Để giúp trẻ tránh
những hành vi kiêu ngạo, cần giúp trẻ hiểu biết về hậu quả của hành vi
đó. Dưới đây là một số hậu quả của hành vi kiêu ngạo.
Mối quan hệ bị
tổn thương
Sự kiêu ngạo có thể khiến mọi người coi thường cảm xúc
của người khác, gạt bỏ ý tưởng và quan điểm của họ, đồng thời hành động một
cách trịch thượng, dẫn đến các mối quan hệ bị tổn hại và thiếu sự tin tưởng.
Giao tiếp kém
Những người kiêu ngạo có xu hướng giao tiếp kém, vì họ
có thể không lắng nghe người khác, ngắt lời họ hoặc coi thường họ, dẫn đến giao
tiếp không hiệu quả và hiểu lầm.
Phát triển bản thân hạn chế
Sự kiêu ngạo có thể cản trở sự phát triển cá nhân,
ngăn cản mọi người nhận ra điểm yếu của họ, học hỏi từ người khác và nhận phản
hồi mang tính xây dựng.
Khó khăn trong làm việc nhóm
Những người kiêu ngạo có thể đấu tranh để làm việc tốt
với những người khác, vì họ có thể kiểm soát, xua đuổi hoặc không sẵn sàng thỏa
hiệp, dẫn đến tinh thần đồng đội kém và thiếu sự hợp tác.
Mang tiếng xấu
Tính kiêu ngạo có thể mang lại cho mọi người tiếng
xấu, vì những người khác có thể cho rằng họ khó làm việc cùng, khó gần hoặc tự
cho mình là trung tâm.
Ra quyết định kém
Những người kiêu ngạo có thể đưa ra những quyết định
sai lầm, vì họ có thể đánh giá quá cao khả năng của mình hoặc đánh giá thấp mức
độ phức tạp của một tình huống, dẫn đến kết quả tồi tệ.
Cản trở thành công
Tính kiêu ngạo có thể cản trở thành công cá nhân và
nghề nghiệp, ngăn cản mọi người tìm kiếm sự giúp đỡ, học hỏi từ người khác hoặc
nhận ra cơ hội do trẻ
Trẻ bị cản trở thành công do quá tự tin, loại bỏ mọi phản
hồi tốt, Thiếu hợp tác, đưa ra quyết định hấp tấp, bỏ qua các phương pháp hay
nhất, làm hỏng các mối quan hệ, cản trở sự phát triển cá nhân
Không hạnh phúc: Trẻ có tính kiêu ngạo thường khó đạt được
hạnh phúc do: Xa lánh người khác, chịu tác động của phản ứng tiêu cực, thiếu
tin tưởng, giao tiếp kém, thiệt hại về danh tiếng và thậm chí ách ly xã hội. Hành
vi kiêu ngạo có thể dẫn đến sự cô lập xã hội, vì nó có thể khiến mọi người bị
loại khỏi các sự kiện hoặc hoạt động xã hội do những người khác miễn cưỡng ở
gần họ.
4. Dấu hiệu cho thấy bạn đang nuôi dạy một đứa trẻ kiêu ngạo
Khi một nhóm trẻ đang chơi, rất khó để bỏ
qua những đứa trẻ kiêu ngạo. Chúng nổi bật so với những đứa trẻ khác do hành vi
xấu, những lời nói đanh thép, khoác lác, la hét và tự coi mình hơn những đứa
trẻ khác, thậm chí là anh chị em của chúng. Tuy thế cũng có những đứa trẻ
kiêu ngạo một cách tinh tế và kín đáo, không dễ để nhận ra. Sau đây là một vài
biểu hiện của trẻ kiêu ngạo để cha mẹ có thể nhận biết
Quá tự tin: Nếu được hỏi về việc đang làm, một đứa trẻ kiêu ngạo
sẽ nói rằng mình có thể làm việc đó tốt hơn những người khác và sẽ có cảm giác
như thể đó là điều quan trọng nhất. Trong khi đó, một đứa trẻ tự tin sẽ
đồng ý và nói rằng mình có thể làm được.
Khoe
khoang liên tục: Những đứa trẻ kiêu ngạo sẽ muốn gây ấn tượng với người
khác về thành tích của chúng và sẽ tự hào thể hiện điều này trước mặt người
khác, trong khi những đứa trẻ tự tin sẽ tự hào về những thành tích đã đạt được.
Che
giấu khuyết điểm: Những đứa trẻ kiêu ngạo
che giấu sự không hoàn hảo và thất bại của chúng và cảm thấy xấu hổ cá nhân hơn
là chấp nhận và nỗ lực học hỏi từ thất bại như những đứa trẻ tự tin thường làm.
Cạnh
tranh và phán xét: Những đứa trẻ kiêu ngạo
sẽ coi mọi thứ như một cuộc chiến và rất hay phán xét người khác trong khi
những đứa trẻ tự tin sẽ xem xét và đánh giá hành vi
của chính chúng.
Cảm
thấy không an toàn: Những đứa trẻ kiêu ngạo
thường cảm thấy không an toàn và coi những đứa trẻ khác như một mối đe dọa và
do đó. Những đứa trẻ tự tin nhìn những đứa trẻ khác với tinh thần công
bằng.
Không
có tinh thần đồng đội: Khi tham gia vào một
nhóm, những đứa trẻ kiêu ngạo sẽ tập trung vào sự đóng góp của mình và luôn muốn
mình nổi bật. Trong khi đó, những đứa trẻ tự tin làm việc theo nhóm và
chúng nghĩ rằng thành công là của cả nhóm chứ không phải của một cá nhân.
Không
tôn trọng người khác: Những đứa trẻ kiêu ngạo
không tôn trọng và quan tâm đến ý kiến cũng như ý kiến đóng góp của người
khác so với những đứa trẻ tự tin coi trọng những điều này.
Liên
tục hạ thấp người khác xuống: Những
đứa trẻ kiêu ngạo sẽ không xấu hổ khi làm tổn thương người khác và hạ thấp họ
bằng lời nói hoặc hành động. Trong khi đó, những đứa trẻ tự tin sẽ làm
việc để hỗ trợ người khác.
ĐIỀU TRỊ BỆNH KIÊU NGẠO
1. Can thiệp sớm tính kiêu ngạo
1.1.
Đối diện với tính xấu của bạn
Một
lầm tưởng phổ biến nhất trong làm cha mẹ là nghĩ dạy con là về con chứ không phải
về cha mẹ, thực tế ngược lại, hãy nhìn nhận chính mình một cách trung thực nhất,
sáng suốt nhất và thay đổi mình trước tiên, nếu như đó là điều càn thiết.
Hãy
nhìn lại 8 cách nuôi dạy con đã đề cập ở trên, bạn có thấy bóng dáng mình trong
đó? Bạn có là người kiêu ngạo không? (hãy dũng cảm và thành thật!). Bạn có khen
ngợi con quá dễ và quá mức không? Bạn có giải cứu con khỏi mọi hậu quả? Bạn có
làm thay con cả những thức con có thê làm? Bạn có cấu trúc hóa cả việc chươi của
con khiến con không có cơ hội bộc lộ cảm xúc? Bạn có luôn so sánh con bạn với “con
nhà người ta”??? Nếu câu trả lời là “có” ở mỗi câu hỏi, hãy thay đổi, và rất có
thể mọi chuyện đã được giải quyết.
Có điều gì trong thái độ
của bạn có thể làm tăng tính kiêu ngạo của con bạn không? Nếu vậy, nó là cái
gì? cái gì
bước đầu tiên bạn cần thực hiện để trở thành tấm
gương tốt hơn về sự khiêm tốn cho con bạn?
1.2. Tìm hiểu
những nguyên nhân cụ thể từ con bạn
Dưới
đây là một số lý do phổ biến mà con bạn có thể rất kiêu ngạo. Đánh dấu những
thứ có thể liên quan đến tình huống của con bạn:
-
Con phải cạnh tranh. Có phải cạnh tranh là cách duy nhất con được
chú ý tại ga đình? Và vì vậy con cảm thấy cần phải chứng minh rằng con đáp ứng
được kỳ vọng của bạn?
-
Con có thể ghen tuông hoặc bực bội. Bạn khen ngợi và ủng hộ
một đứa trẻ khác trước mặt con? Bạn có so sánh khả năng của cô ấy—về học tập,
xã hội, thẩm mỹ hoặc thể thao—với khả năng của bạn cùng lớp, bạn cùng trang
lứa, trẻ hàng xóm, anh em họ hoặc con của bạn bạn không?
-
Con muốn cải thiện địa vị và vị trí: Con có thể cần được chú
ý hoặc muốn cải thiện địa vị xã hội của mình. Con có cảm thấy cách để kết bạn
là “gây ấn tượng” với họ không? Có phải con thiếu kỹ năng xã hội để tìm những
người bạn chấp nhận con cho chính mình?
-
Con cảm thấy “có đặc quyền” hoặc “cao hơn những người khác.” Bạn có nhấn
mạnh địa vị của gia đình mình—tài chính, xã hội, giáo dục, nghề nghiệp—là tốt
hơn những người khác không?
-
Con coi mình là trung tâm. Bạn có khiến con bạn cảm thấy như thể
không ai thông minh, tài giỏi hay có năng lực như con không?
-
Con cảm thấy không thỏa đáng. Có phải con đang cố
chứng minh khả năng của mình với người khác bởi vì trong sâu thẳm con cảm thấy
không đủ tốt?
Xác
định những lý do cụ thể khiến con bạn có thái độ kiêu ngạo sẽ giúp ích rất
nhiều trong
việc thay đổi nó.
2. Can thiệp tức thì dập tắt tính kiêu ngạo
Những
can thiệp cần thiết khi con có hành vi kiêu ngạo cụ thể. Có thể thực hiện can
thiệp ngay tại chỗ khi hành vi diễn ra hoặc khi khác (nhưng không nên quá lâu)
tùy từng trường hợp
2.1.
Chỉ ra phản ứng của người khác
Khi
trẻ có hành vi kiêu ngạo quá lâu mà không có sự nhắc nhở, can thiệp, trẻ không
biết rằng sự kiêu ngạo là một điểm trừ thực sự và không giành được bất kỳ điểm
nào từ bạn bè, đồng đội hoặc người lớn. Giúp con bạn nhận ra cách người khác
phản ứng với những hành vi kiêu ngạo của mình là cách giúp trẻ hạn chế hành vi
kiêu ngạo
- Hỏi: Bạn cảm thấy thế nào? Luôn hỏi
trẻ câu hỏi: Con cảm thấy thế nào nếu người khác hạ nhục con, khoe khang trước
mặt con??? Và người khác cũng có cảm giác như vạy khi con kiêu ngạo.
-
Chỉ ra những phản ứng phi ngôn ngữ. Giúp trẻ đọc được những
tín hiệu không hài lòng từ người khác khi con tỏ ra kiêu ngạo như nhéc mép, cười
mỉa, bĩu môi…. Để con có thể dừng việc kiêu căng của mình lại
-
Đóng vai phía bên kia. Tạo ra các tình huống và bố mẹ đóng vai phía bên
kia để con có thể thực tập
2.3
Giúp con hiểu được hậu quả vi kiêu ngạo.
- Giải thích cho con hậu quả khi con có
các hành vi kiêu ngạo (xem phần hậu quả trong bài).
-
Cho con nếm thử hậu quả tự nhiên của hành vi kiêu ngạo bằng cách khôn trợ
giúp con khắc phục hậu quả đó. Cảm giác mất mát bạn bè, bị cô lập, bị phản đối
(mức vừa phải) có thể khiến con thay đổi
-
Cho con nếm trải hậu quả hợp lý: bằng những biện pháp kỷ luật tích cực mà
bạn đặt ra nếu hành vi này vẫn tái diễn. Lưu ý không trừng phạt.
3. Giải pháp lâu dài, tạo thói quen, hành vi thay thế
3.1.
Nhấn mạnh vào tính cách,
không phải là hiệu suất làm việc
Vấn đề là đánh giá người
khác không phải dựa trên những gì họ đã làm mà dựa trên con người của họ. Điều
đó có nghĩa là bạn cần nhấn mạnh vào tính cách chứ không phải hiệu suất. Hãy
bắt đầu với con bạn, nhưng vì làm mẫu là một cách học quan trọng của trẻ nên
hãy làm điều đó với cả gia đình bạn . Bằng cách đó, bạn sẽ có nhiều khả năng
thực sự diễn đạt bài nói của mình hơn. Dưới đây là một số cách để nhấn mạnh với
con bạn rằng cuối cùng thì tính cách của trẻ mới là điều quan trọng nhất:
• Ngừng khen
thưởng những thứ không đáng. Ngừng hối lộ hoặc thưởng
cho những nỗ lực của con bạn . Lòng tự trọng tốt nhất được nội tâm hóa:
con bạn phải có được cảm giác tự hào rằng mình đã hoàn thành một việc gì đó vì
niềm vui khi làm điều đó và tự mình làm điều đó. Ngoài ra, hãy tìm mức
độ kỳ vọng phù hợp với khả năng, tính khí và mức độ phát triển cụ thể của từng
đứa trẻ. Một số trẻ chỉ làm tốt hơn những trẻ khác ở một số việc nhất định
trong những thời điểm nhất định.
• Dừng biểu
diễn. Tôi biết bạn tự hào, nhưng đừng đặt con bạn lên sân khấu trung tâm
để luôn biểu diễn. Thôi khoe con bạn lên facebook, Tweeter
hay mạng xã hội khác. Có thể liên hoan nhưng cần kín đáo
• Nhấn mạnh nỗ lực
chứ không phải sản phẩm. Ghi nhận những bước nhỏ và nỗ lực của con bạn,
chứ không phải kết quả cuối cùng .
• Nhấn mạnh tình
yêu vô điều kiện. Liên tục nhấn mạnh với con bạn, “Con là ai mới là
điều quan trọng nhất. Không phải điểm số, điểm kiểm tra, ngoại hình hay bạn bè
của bạn. Dù thắng hay thua—bạn mới là người tôi yêu.”
3.2. Công nhận người khác
Những đứa trẻ kiêu ngạo
thường tập trung vào điểm mạnh của chúng và bỏ qua điểm mạnh của người khác, vì
vậy, một phần quan trọng trong việc kiềm chế tính kiêu ngạo của con bạn là giúp
trẻ nhận ra những thành tích và thành tích của người khác.
3.3. Củng cố lòng tự trọng
đích thực và sự khiêm tốn
Củng cố tính khiêm tốn
của con bạn ngay khi điều đó xảy ra và cho con biết điều đó khiến bạn cảm thấy
hài lòng như thế nào. Hãy nhớ rằng lòng tự trọng thực sự là một sự hài lòng
thầm lặng, bên trong mà đứa trẻ không cảm thấy bắt buộc phải cho người khác
biết về những thành tích và giải thưởng của mình. Nó cũng không cảm thấy
sự
thôi thúc so sánh mình với người khác hoặc hạ người khác
3.4. Dạy con bạn tránh phán xét một cách cá nhân
Thời điểm trẻ bắt đầu phán xét một cách cá nhân, hành
vi kiêu ngạo bắt đầu hình thành trong chúng. Vì vậy, điều rất quan trọng
là dạy trẻ em tránh nhìn nhận mọi thứ một cách cá nhân. Cá nhân hóa mọi
thứ thực sự có thể làm hỏng hạnh phúc của con bạn. Vì vậy, điều quan trọng
nhất mà bạn có thể dạy con mình là ngừng nhận mọi thứ một cách cá nhân.
Để kiềm chế sự kiêu ngạo
của những đứa trẻ lớn hơn, hãy giao cho chúng những nhiệm vụ cụ thể thách thức
giới hạn của chúng, thậm chí tạo khả năng thất bại ngay lập tức. Bạn có thể đặt
chúng vào một tình huống khó khăn với một công việc khó khăn phải làm, đồng
thời cho chúng thấy những thiên tài thực sự của một người biết nhiều hơn họ..
PHỤ LỤC
PHÂN BIỆT KIÊU NGẠO VÀ TỰ TIN
Tự
tin và kiêu ngạo là hai đặc điểm có những điểm tương đồng nhưng khác nhau về
cách thể hiện và cảm nhận. Dưới đây là một số khác biệt quan trọng giữa sự
tự tin và kiêu ngạo:
1. Thái độ đối với người khác
Những
người tự tin thường có thái độ tích cực và tôn trọng người khác, trong khi
những người kiêu ngạo thường có thái độ coi thường hoặc trịch thượng đối với
người khác.
2. Nền tảng của tính cách
Sự
tự tin dựa trên đánh giá thực tế về khả năng của một người, trong khi sự kiêu
ngạo thường dựa trên cảm giác tự cao quá mức.
3. Đáp lại những lời chỉ trích
Những
người tự tin cởi mở với những lời chỉ trích mang tính xây dựng và sử dụng nó để
học hỏi và cải thiện, trong khi những người kiêu ngạo có thể bỏ qua hoặc bỏ qua
những lời chỉ trích, tin rằng họ luôn đúng.
4. Đồng cảm và thấu hiểu
Những
người tự tin có xu hướng đồng cảm và hiểu cảm xúc và trải nghiệm của người
khác, trong khi những người kiêu ngạo có thể thiếu sự đồng cảm và đấu tranh để
hiểu những quan điểm khác.
5. Khả năng hợp tác
Những
người tự tin có xu hướng làm việc tốt với những người khác. Họ có thể hợp
tác hiệu quả, trong khi những người kiêu ngạo có thể gặp khó khăn khi làm việc
với những người khác và bị coi là thích kiểm soát hoặc thách thức.
6. Tác động đến các mối quan hệ
Sự tự tin có thể giúp xây dựng các mối quan hệ bền vững và tích cực, trong khi sự kiêu ngạo có thể làm hỏng các mối quan hệ và tạo ra khoảng cách giữa mọi người.
Từ những khác biệt đó cách phản ứng của trẻ tự tin và
trẻ kiêu ngạo sẽ khác nhau trong những tình huống như nhau; Hãy quan sát:
Những đứa trẻ tự tin nói, "Con có thể làm được." Một
đứa trẻ kiêu ngạo nói: "Con có thể làm điều đó tốt hơn bất kỳ ai khác và
đó là điều quan trọng nhất."
Những đứa trẻ tự tin nói: "Con tự hào về những gì con đã đạt
được" trong khi một đứa trẻ kiêu ngạo nói: "Mọi người đều ấn tượng với
những gì con đã đạt được."
Những đứa trẻ tự tin nói: “Con học được từ thất bại”. Những
đứa trẻ kiêu ngạo trốn tránh thất bại và cảm thấy xấu hổ cá nhân hơn là cơ hội
phát triển tiềm năng do những sai lầm.
Những đứa trẻ tự tin xem xét và đánh giá hành vi của chính
chúng. Những đứa trẻ kiêu ngạo coi người khác là đối thủ cạnh tranh và
đánh giá mọi người chúng gặp bằng con mắt phán xét.
Những đứa trẻ tự tin được cai trị bởi lòng trắc ẩn, nhìn mọi người
với tinh thần công bằng. Những đứa trẻ kiêu ngạo bị thúc đẩy bởi sự cạnh
tranh với những người khác và cảm giác ""Đó là tôi hoặc bạn." Họ
coi mọi người là mối đe dọa ở một mức độ nào đó.
Những đứa trẻ tự tin là những người chơi theo nhóm và không quan
tâm đến việc ai sẽ đạt được vinh quang khi thành công. Những đứa trẻ kiêu
ngạo tập trung vào việc được biết đến với những đóng góp của chúng và muốn nổi
bật.
Những đứa trẻ tự tin coi trọng ý kiến của người khác và tích cực
đón nhận quan điểm của người khác. Những đứa trẻ kiêu ngạo thường coi thường
và không quan tâm đến ý kiến và ý kiến đóng góp của người khác.
Những đứa trẻ tự tin sẽ tự quyết định xem chúng có đạt được mục
tiêu hay không. Những đứa trẻ kiêu ngạo chờ đợi sự chấp thuận từ bên ngoài
trước khi quyết định xem hành động của chúng có được chấp nhận hay không.
Những đứa trẻ tự tin quan tâm sâu sắc đến ý kiến và sự ủng hộ
của những người xung quanh, nhưng cuối cùng chúng vẫn đưa ra quyết định của
riêng mình. Những đứa trẻ kiêu ngạo đưa ra lựa chọn của chúng chỉ dựa trên
cách chúng xuất hiện trước người khác.
Những đứa trẻ tự tin làm việc để hỗ trợ người khác, ngay cả khi
điều đó có nghĩa là những người khác sẽ thành công hơn. Những đứa trẻ kiêu
ngạo sẵn sàng làm tổn thương và loại trừ người khác để đạt được mục đích của
chúng.
Có rất nhiều điều chúng ta có thể làm để nuôi dưỡng cuộc sống của
con mình và giúp chúng trở thành người tốt nhất có thể. Nuôi dạy con tốt
không phải là cách tạo ra những thần đồng nhỏ mà là cách giúp con cái chúng ta
sống hết mình với khả năng của chúng, đồng thời duy trì lòng trắc ẩn, ý thức cộng
đồng và ý thức thực sự về thành công.
Hạnh phúc cá nhân trong cuộc sống đến từ việc tự hào về bản thân
dựa trên những gì chúng ta muốn cho bản thân và sống thật với chính
mình. Dạy con bạn tập trung từ trong ra ngoài thay vì từ ngoài vào trong
và đứa trẻ tự tin của bạn sẽ trở thành người lớn tự tin suốt đời.
Comments
Post a Comment
Hãy để lại ý kiến của bạn tại đây